نقش دستوری ضمایر
در جمله، ضمایر پیوسته (متصل) در سه نوع نقش دستوری ظاهر می شوند:
الف( مفعول:
نمونه:
ای صبحدم، ببین که کجا میفرستمت
نزدیک آفتاب وفا می فرستمت
خاقانی
می فرستمت (تو را می فرستم) ← ـَ ت (تو): مفعول
آن که عمری می دویدم درپی او سوبه سو ناگهانش یافتم با دل نشسته روبه رو
شمس مغربی
ناگهانش یافتم (او را یافتم) ← ـَ ش (او): مفعول
: ب( متمم:
نمونه:
گوش کن پند، ای پسر، وز بهر دنیا غم مخور
گفتمت چون دُر حدیثی گر توانی داشت هوش
حافظ
گفتمت (به تو گفتم) ← ـَ ت (تو): متمم
چو یار نیست به تسکین خلق نتوان زیست
که دوستان اگرم دل دهند، جان ندهند
امیرخسرو دهلوی
اگرم دل دهند (اگر به من دل دهند) ← ـَ م (به من): متمم
پ( مضاف الیه:
حسنت به اتفاق، ملاحت جهان گرفت
آری به اتفاق، جهان می توان گرفت
حافظ
حُسنت (حُسن تو) ← ـَ ت (تو): مضاف الیه
لاله دیدم، روی زیبای توام آمد به یاد
شعله دیدم، سرکشی های توام آمد به یاد
رهی معیری
آمد به یادم (یادِ من) ← ـَ م (من): مضاف الیه
در شعر « مهر و وفا»، نمونه ای از کاربرد ضمایر پیوسته (متصل) را بیابید و نقش دستوری آن را مشخص کنید.
هر آن که جانبِ اهلِ خدا نگه دارد
خُداش در همه حال از بلا نگه دارد
خداش: خدا او را: مفعول»
دلا مَعاش چنان کن که گر بلغزد پای
فرشته ات به دو دستِ دعا نگه دارد
فرشتەات: فرشته تو را: مفعول»
چو گفتمش که دلم را نگاه دار چه گفت؟
ز دستِ بنده چه خیزد؟ خدا نگه دارد
گفتمش: گفتم به او: متمم»
غبار راهگذارت کجاست تا حافظ
به یادگارِ نسیم صبا نگه دارد
راهگذارت: راهگذارِ تو: مضاف الی
تعداد 13 اسلاید وفایل پاورپوینت در حالت به صورت فشرده در قالب winzipقابل دانلود می باشد.
فایل پاورپوینت است با برنامه آفیس باز می شود