مباني نظري و پيشينه پژوهش (فصل دو) تاثیر رنگ بر کودکان (docx) 27 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 27 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
رنگ
تئو گیمبل: در آغاز ظلمات مقدس حکمفرما بود و از این ظلمات نور سربرآورد. نور و تاریکی رقص آفرینش را به پایکوبی برخاستند و بدینگونه رنگهای طیف متولد گردیدند.
رنگ عبارت است از نوری که به سطح اشیاء تابیده و به چشم انسان منعکس میگردد. رنگ نام عامی است برای یکی از اجزای متشکله احساسیکه بر اثر فعالیت شبکیه چشم و نظام عصبی مربوط، ناشی میشود(پورعلی خان،1380،ص 13).
قرآن کریم رنگ را نشانهای برای دانشمندان و خردمندان میداند.
و من آیاته خلق السموات و الارض و اختلاف السنتکم و الوانکم اذنی ذلک لایات للعالمین (آیات 22 سوره روم)و از نشانههای آفرینش آسمان و زمین و تفاوت زبانها و رنگهای شماست. همانا در این مسئله نشانههایی است برای دانشمندان.
آفرینش با رنگ آغاز شد و رنگ در تنوع بی نهایتش موجب دیدن و درک تشخیص اجسام و اشیاء و ویژگی آنهاست. امام صادق به یکی از صحابه فرمود: به آسمان بالای سرت بنگر زیرا خداوند این رنگ را بالای سر ما گذارده است که با نگاه کردن به آن چشمهای ما تقویت شود (حسینی نیا، 1386، ص 10).
یوهان اتین : "رنگ مواهب خود را به همه تقدیم میکند، ولی رموز نهانتر خود را فقط برای شیفتگان واقعی مکشوف میسازد و تنها کسانی که عاشق رنگ هستند، میتوانند زیبایی و کیفیت ذاتی آن را درک نمایند. " و دنیایی که ما آن را نظاره میکنیم از دو عنصر مهم تجسمی تشکیل شده است این دو عنصر عبارتند از فرم و رنگ که به گونهای لازم و ملزوم یکدیگرند(برهانی آهنگ، 1381، ص 9).
رنگها زندگی را زنده میکنند وجان دار و قابل لمساند و به عنوان زبان دیداری احساسات به کار میروند. میتوانیم ایده هایمان را، بدون نیاز به گفتن با نوشتن از طریق زبان پر رمزو راز رنگ به یکدیگر منتقل کنیم. رنگ و ترکیبهای آن، واکنش احساسات مختلفی را در ما بر میانگیزد (ولان، ترجمه دهشتی، 1378، ص 13).
بنابراین یکی از مسائل بسیار مهم که باید مورد توجه طراحان قرار گیرد مبحث رنگ و استفاده صحیح از آن است. مسائل مربوط به حالات ذهنی رنگ به نحوه خاصی به معارف و آموزشهای هنری و طراحهای معماری وابسته است. پدیدههای بصری، معنوی و روانی در حیطه رنگ و هنرهای رنگ دارای روابط مشترک بسیاری هستند. رنگ میتواند مهم ترین وسیله بیان حالت و مفهوم باشد و اثر آن دراندازه و شکل سطوح است.
از طرفی هنگامی که از هارمونی یا هماهنگی رنگ سخن به میان میآید، منظور اثرات توام دو یا چند رنگ است که مورد ارزیابی قرار گیرد. هارمونی دلالت بر توازن و تقارون نیروها مینماید. تجربه میآموزد که بعضی از ترکیبات رنگی خوش آیند هستند و نوعی قرابت و نظمی معمول بر آنان حاکم است. فقدان این کیفیت اثر را نا خوش آیند و یا بی خاصیت مینماید. در بعضی مراکز جنبههای روانی رنگها بیشتر در نظر گرفته شده است (عبادی، 1386، ص 193).
رنگ مشخصه درک نور است که به این نام شناخته شده است. به طور مشخص رنگ، نور است و نور از ترکیب رنگهای بیشماری تشکیل شده است. چیزی که ما مشاهده میکنیم، رنگهای طیف بصری است.
انتخاب رنگ
مراحل انتخاب رنگ
1.آن مطلبی را که با زبان رنگ میخواهید به بیننده بگویید دراندیشه خود آماده داشته باشید.
2.یک رنگ اصلی، که سخن گوی پرقدرتی برای بیان آن مطلب باشد پیدا کنید.
3.رنگهای دیگری که در اطراف این سخن گو میچینند باید با سخن گوی شما همزمان باشد.
4.آنگاه به عنوان یک رهبر طرح وارد میشوید و این جا و آن جا سلیقه هنری خود را در چیدن این ابزارهای فنی دخالت دهید(ولان،دهشتی،1378،ص 18).
برای انتخاب رنگ مناسب مواردی وجود دارد که باید مشخص شوند:
الف) یک رنگ به سه صورت تشریح میگردد:
1.به وسیله اسم آن
2.درجه خلوص یا ناخالصی آن
3. تیرگی یا روشنی آن
ب) مراحل وابستهای که با شرح یک رنگ سرو کار دارند:
1.مایه رنگ: درجه خلوص یک گونه(رنگ) در رابطه با رنگ طوسی
2.شدت رنگ: روشن یا کدر بودن یک گونه که ممکن است با اضافه کردن سفید یا سیاه از شدت آن کم شود.
3.درجه اشباع: درجه خلوص یک گونه
4.درخشندگی/ ارزش رنگ: درجه نوری که از یک گونه منعکس میشود.
گونههای حاوی مقدار سفید بیشتر، از درخشندگی و ارزش بالاتری برخوردار هستند.
5.رنگهای اولیه: رنگهایی که با ماهیت اصلی خود که نمیتوان با مخلوط کردن چند رنگ آنها را درست کرد.
6.رنگهای ثانویه: رنگهایی از مخلوط کردن دو رنگ اولیه
7. ارتباط رنگ ها: یک مثلث رنگ(یا چرخه رنگ) یک نمایش دیداری، که با مخلوط کردن رنگها و ارتباط آنها با یکدیگر تحقق مییابد.
استفاده از مثلث رنگ راه خوبی برای درک سریع ارتباط بین رنگها و با تخمین نتیجه نهایی مخلوط کردن رنگ هاست(سهیلی، 1384، ص28).
تاثیر رنگ بر کودکان
کودکی که به تازگی به دنیا آمده است، توانایی خود را برای دیدن از طریق تفاوت گذاردن میان روشنایی و تاریکی آغاز مینماید. در مرحله بعد حرکت را تشخیص میدهد و پس از آن شکل و فرم را، شناختن رنگ آخرین مرحله رشد اوست. بینایی رنگ با هر دو بخش پیشرفته و بدوی مغز به یکاندازه ارتباط دارد. تشخیص دادن رنگ، هویت آن، نامگذاری آن و هر نوع بازتاب زیبایی شناسی نسبت به آن همگی از وظایف پوسته مغزی بوده و لذا همه این اعمال ثمره رشد و آگاهی هستند و یک پاسخ غریزی و واکنشی نیستند (لوشر، ترجمه ابی زاده،1392).
انسان مانند بقیه موجودات در طبیعت برای بیان عقاید و افکار و احساسات خود از رنگها استفاده میکند. واکنش انسان نسبت به رنگها بستگی به اتفاقات و الگوهای اطراف دارد. البته این واکنشها به شخصیت فردی هر کس نیز وابسته است (عبدی زاده،1389).
ارتباط درک ما از زیبایی با رنگ، بسیار ساده و فوری است و اگر هم هیچ شناخت تئوریک نسبت به رنگ نداشته باشیم به طور غریزی در موقعیتی قرار داریم که رنگ به راحتی در ما نفوذ میکند و عمق و گرمای آن با بعضی از احساسات و تاملات ما آمیخته میگردد. ما اگر خیلی زود یعنی هنگامی که کودک نیاز به شناخت علمی و تکنیکی ندارد او را مجبور به شناخت آن کنیم ممکن است باعث از بین رفتن تمایلات خودبه خودی او برای به کارگیری رنگ بشویم. از نظر آموزشی بهتر است به کودک دقت لازم برای پدید آوردن ارتباط فردی او با رنگها بدهیم تا نیروی ابتکار او عقیم نگردد.
به طور کلی برای بچههای زیر 13سال به منظور ایجاد محیطی شاد و درخشان رنگهای زرد و نارنجی و قرمز انتهای طیف رنگی پیشنهاد میشود. رنگهای سرد کمک به بزرگی یک سالن و فضای عمومی مینماید. رنگهای روشن و زنده در راهروها و نردبانهای مارپیچ باعث تحریک دانش آموزان جهت مراعات در حرکت میشود و سالنهای ورزشی بهتر است تنهای سرد یا خنثی داشته باشند جهت کاهش آشفتگی (محمودی، 1384،ص).
ولی طریق احساس و ادراک کودک در همه سنین یکسان نیست و با گذشت زمان تغییر میکند، جهت رویایی تدریجا کم میشود و جایش را به جهت عقلانی میدهد.
لمس رنگها میتواند برای کودکان شادی بخش باشد، رنگ فاکتور مهی در فضای کودک است. چراکه تصور و فهم کودک پیشرفت بهتری را در یک محیط هیجان انگیز دارد. رنگهای خنثی میتوانند خسته کننده باشند ولی باید دقتی کرد که نباید از رنگهای روشن خیلی دور شد. رنگ تند باعث میشود فضا دارای بار اضافی شود که این قضیه میتواند باعث استرس و بی خوابی و کابوس در کودکان شود. رنگ سفید و رنگ چوب فضای آرامی را برای کودک مهیا میکند زیرا حس فضا و روشنایی را بالا میبرد (سولداد، 1998،ص25).
اهمیت رنگ
به طور کلی میتوان گفت عامل رنگ در فضاهای کودکان از چند نظر اهمیت دارد:
1.کودکان از نظر روانی به طور شهودی به صورتهای گوناگون در مقابل رنگ عکس العمل نشان میدهند.
2.رنگ در تعریف فضا به خصوص فضای مربوط به کودکان از نظر فرم و تکنیک نقش بسزایی دارد.
3.رنگ مقدار روشنایی داخلی فضا را کنترل میکند و ناراحتیهای ناشی از تیرگی را کاهش میدهد(کاشانی، 1384،ص 32).
کودک اصولا از ماههای اول زندگی اش رنگها را میشناسد و این قوه ممیز را میتوان در مجموع عکس العملهای جسمی و عاطفی او احساس کرد. به همین دلیل است که اساس رنگها و نیز طرز استفاده از آن توسط کودک هرگز با نظر بزرگسالان که دارای تقسیم بندی عینی در مورد رنگها هستند مطابقت نمیکند. کودکان به دلیل محدود بودن تکاملشان کمتر از بزرگسالان قوه تمیز دادن دارن و برخلاف آنها موفق به تشخیص دقیق رنگها نیستند. اغلب اتفاق میافتد که کودکان 6 ساله رنگ آبی و بنفش و قرمز را با هم اشتباه میکنند و به همین دلیل ادراک کلی در مورد رنگ است که کودکان کمتر از رنگهای غیر متعارف استفاده میکنند و اغلب رنگهای کاملا واضح و شفاف را به کار میگیرند و با وجود این تقریبا همیشه هم نتیجه زیبایی عایدشان میشود.
بین نقش رنگ و زندگی عاطفی کودک با در نظر گرفتن دوران تکاملی او یک حالت متوازی وجود دارد. در دوران کودکی در فاصله سنین سه تا شش سالگی که کودک بیشتر تحت تاثیر فشارهای درونی است، علاقه وافری به رنگ دارد و آن را مقدم بر شکل ظاهری میداند و به تدریج هر قدر که از وابستگی او به رنگ کم میشود علاقه او به تقدم شکل بر رنگ فزونی مییابد. در کودکستان بیشتر کودکان ترجیح میدهند از رنگهای گرم و تند استفاده کنند و فقط کودکانی که در خانه تحت نظارت شدید قرار دارند، رنگهای سرد را انتخاب میکنند که در این موارد علت اصلی به مشکلات عاطفی و روانی کودک مربوط میشود. همه مردم تمایز بین رنگهای گرم(قرمز، زرد، نارنجی) و رنگهای سرد( سبز، آبی، بنفش) را میشناسند. از نظر روانی این دو گروه رنگ عمیقا با هم توفیر دارند. رنگهای گرم تحریک کننده، سبب فعالیت و جنب و جوش، الهام دهنده روشنی و شادی زندگی و مولد حرکت هستند. در حالیکه رنگهای سرد برعکس موجب حالتهای انفعالی، سکون، بی حرکتی و تلفیق کننده غم واندوه هستند. بنابر نظر کاند نیسکی رنگ یک ارزش ذاتی دارد و دارای خصوصیات حرکت و صدا است(کاشانی، 1384،ص 34).
تاثیر رنگ بر عملکرد کودک
رنگها تاثیر زیادی بر حالات خلقی و روانی انسان دارند و از آنجا که انسان پیوسته با رنگها در ارتباط است، رنگها اهمیت بسیار پیدا میکنند. ورزش نیز با رنگهای مختلف در ارتباط است.
چشم انسان، دستگاه پیچیده مخصوص دریافت محرک نور است. در ساختار چشم یک سیستم سه بخشی مسئول حس بینایی وجود دارد: یک سیستم با درک شکل سروکار دارد، سیستم دوم مسئول درک رنگ است و سیستم سوم با درک حرکت موقعیت و سازمان بندی فضایی سروکار دارد.
درک رنگها خود حاصل احساسات متنوعی است. رنگها خود ناشی از احساسات و افکارند و نتیجه درک آنها باعث هوشیاری و دقت عمل احساسات مختلف میشود.kopacz, 2003, p 47))
راز و رمز رنگ ها
در فرهنگهای مختلف، رنگها معانی متفاوتی را بیان میکنند.در زمانهای بخصوص در دورههای معینی از تاریخ، رنگها مفهوم خاصی داشتند. به عنوان مثال سفید برای یونانیها اصلی ترین رنگ به شمار میرود و ارغوانی مقدس ترین رنگ نزد رومیان بوده است. تحقیقات نشان میدهد که رنگ از ابتدای تاریخ به قلمرو و سمبلها وارد شده است و در افسانه ها، قهرمانان، مذاهب، مراسم و... جای گرفتهاند. همه افرادی که ذهنی به سامان و خلقی به هنجار داشته باشند از رنگ لذت میبرند. رنگ برای التذاذ و انبساط دائمی قلب انسان آفریده شده است و والاترین آثار خلقت به حد کمال از رنگ برخوردارند و رنگ نشان بارز کمال آنهاست. رنگ با حیات در جسم انسان و با نور در آسمان و با پاکی و سختی در خاک وابسته است(شعرباف، 1374، ص 10).
لئوناردو داوینچی هنرمند و دانشمند دوره رنسانس بر اساس مشاهدات خود از عکس العملهای بصری رنگها چنین نتیجه گیری کرد که هنگامی که رنگها در کنار یکدیگر قرار میگیرند، واکنشهای خاصی را بروز میدهند این پدیده بعدها به نام کنتراست همزمان با تبیین متقارن شناخته شد. او دریافت اصولا زمانی که رنگها در کنار یکدیگر قرار میگیرند. رنگهای مکمل بر قدرت یکدیگر میافزایند. وی تغییرات آسمان و اثرات آن را بر رنگ اجسام، چه نزدیک و چه در دوردست متحرالشکل خواند و گفت: رنگها بر اساس محیطی که اطراف آنها را فراگرفته است به نظر میآیند نه آن چه که خود هستند.(feisne, 2001)
هر رنگ دارای معانی بسیاری است که برخی از آنها از راه تداعی با یک چیز طبیعی و برخی دیگر از طریق رمزی دارای آن معنا شدهاند.(دورنیس، ترجمه سپهر، 1368).
تاثیر رنگ بر خلق و خوی کودک
رنگها تاثیر زیادی بر حالات خلقی و روانی انسان دارند و از آنجا که انسان پیوسته با رنگها در ارتباط است، رنگها اهمیت بسیار پیدا میکنند. ورزش نیز با رنگهای مختلف در ارتباط است.
چشم انسان، دستگاه پیچیده مخصوص دریافت محرک نور است. در ساختار چشم یک سیستم سه بخشی مسئول حس بینایی وجود دارد: یک سیستم با درک شکل سروکار دارد، سیستم دوم مسئول درک رنگ است و سیستم سوم با درک حرکت موقعیت و سازمان بندی فضایی سروکار دارد.
ویژگی و تاثیرات رنگها از دیدگاه روانشناسی
در فرهنگهای مختلف، رنگها معانی متفاوتی را بیان میکنند. در زمانهای بخصوص در دورههای معینی از تاریخ، رنگها مفهوم خاصی داشتند. به عنوان مثال سفید برای یونانیها اصلی ترین رنگ به شمار میرود و ارغوانی مقدس ترین رنگ نزد رومیان بوده است. تحقیقات نشان میدهد که رنگ از ابتدای تاریخ به قلمرو و سمبلها وارد شده است و در افسانه ها، قهرمانان، مذاهب، مراسم و... جای گرفتهاند. همه افرادی که ذهنی به سامان و خلقی به هنجار داشته باشند از رنگ لذت میبرند. رنگ برای التذاذ و انبساط دائمی قلب انسان آفریده شده است و والاترین آثار خلقت به حد کمال از رنگ برخوردارند و رنگ نشان بارز کمال آنهاست. رنگ با حیات در جسم انسان و با نور در آسمان و با پاکی و سختی در خاک وابسته است(شعرباف، 1374، ص 10).
نقش و تاثیرات روانی رنگ ها
خاکستری:
نه دارای رنگ است، نه تیره است نه روشن بلکه کاملا آزاد از هر محرک یا گرایش روانی میباشد. خاکستری خنثی است. نه ذهنی است نه عینی. نه درونی است نه برونی. نه اضطراب آفرین است و نه آرامش بخش. خاکستری دارای صفت ویژه عدم مشارکت یا کاری به کار دیگران نداشتن است. دارای یک عنصر آشکار پنهانکاری است(لوشر، ابی زاده،1392).
آبی:
طول موج رنگ آبی 4 است که نشان دهنده آرامش کامل است حتیاندیشیدن به رنگ آبی میتواند تاثیر آرامش بخش در سیستم اعصاب مرکزی به وجود آورد. آبی از دید کلی روانشناسان به معنای آرامش و از دیدگاه فیزیولوژیکی معنای خشنودی را میدهد. خشنودی در وضعیت آرامش همراه با لذت بردن از آن و هر کسی که در یک وضعیت متوازن هماهنگ و عاری از اضطراب قرار دارد احساس ثبات و یکپارچگی و امنیت میکند منتسب به آب است، پس رونده است یعنی فضا را دورتر و بزرگتر جلوه میدهد. آبی همیشه چشمها را مجذوب خود میکند. آبی رنگ پاکدامن و بدون ریا که قداست را برای ما توضیح میدهد. رنگ گسترش دهنده نیکیها، بشارت دهنده، نشانه ابدیت بی انتها، نشانه لذت و ارزشهای پایدار، نشانگر کامیابی است و آرزوهایی که پایان خوش را به ارمغان میآورد. رنگ آبی از التهاب و نگرانی میکاهد و خط صافی است بر خطوط منحنی زندگی، صمیمیت و فداکاری، هماهنگی با محیط، توانایی روحی و سمبل دریا میباشد. نشان دهنده آرامش کامل است. انسان را به سوی دقیق شدن در بی نهایت سوق میدهد.اندیشیدن درباره این رنگ از یک تاثیر آرامش بخش در سیستم اعصاب مرکزی برخوردار است. از نظر روانشناسی، گرایش به حساس بودن و سهولت دل آزرده شدن را افزایش میدهد.
سبز:
رنگ سبز انرژی ما را بالانس میکند و میتواند جهت بالا بردن حساسیت و دقت ما مفید باشد. طول موج سبز 5/6 است. رنگ مخصوص مطالعه است. ایجاد آرامش و اطمینان میکند. این رنگ، رنگ جوانی، انرژی و رشد، بی تجربهگی، آرزو و زندگی جدید است. پشتکار و استقامت، قدرت و اراده، غرور و بلند پروازی، رنگ آرامش و دور کردن هیجان و اضطراب، رنگ رضایت، رنگ دوری از دروغ، رنگ راحتی، صدای آرامش بخش، روح بلند است. شادی، رنج و یا ترس را ندارد. این رنگ را نباید به مدت طولانی استفاده کرد.
قرمز:
قرمز اولین رنگی است که توانست مورد توجه انسان قرار گیرد و نام آن ذکر شود و قرمز در مجاورت رنگهای مختلف حالات متفاوتی به خود میگیرد، در روی زمینه زرد حالت پر تحرک خود را از دست میدهد و ملایم میشود. روی زمینه قهوهای از حرارت آن کاسته میشود. روی زمینه آبی حررات و درخشندگی پیدا میکند. قرمز به توجه ما چنگ میاندازد، کلمات و اشیاء قرمز توجه انسان را سریع جلب میکند. کودکان سالم و با نشاط به رنگ قرمز علاقه دارند. باید گفت که رنگ قرمز سمبل عشق و عاطفه است. همچنین سمبل شهادت و ایثار است. جنبههای شور عاطفی و روحی رنگ قرمز، اشتیاق، شور، هیجان زندگی، تسلط، موفقیت و فعالیت، اعتماد به نفس و جسارت و شجاعت است. رنگ سرخ رنگ برانگیختن است، در جستجوی پیروزی بودن. تمام اشکال حیاتی را شامل میشود از نیروهای نهفته و درونی تا دگرگونیهای انقلابی. رنگ قرمز اصرار به دست آوردن نتایج است. رسیدن به کامیابی است و میل حریصانه به تمام چیزهایی که نشانهای از کمال و میل به زندگی و انجام کارهای موثر که ناشی از علاقه میباشد. این رنگ مظهر نیروی زیادی است که شخص در مورد هدف و خواسته خود اعمال میکند. رنگ قرمز مظهر گرایشات مادی قوی هم هست. رنگی گرم و منبسط است. زنده و پرنیرو و مصمم. نبض را سریع میکند فشار خون را بالا میبرد و تنفس را بیشتر میکند. قرمز یعنی محرک، اراده بر پیروزی و تمام شکلهای شور زندگی و قدرت. ادراک حسی آن به صورت میل و اشتها ظاهر میشود.
زرد:
طول موج زرد 9 میباشد. رنگ زرد را به خورشید نسبت میدهند، خورشید آغاز را مژده میدهد. رنگ هوشمندی و دانایی است. زرد باعث شده که با تماشای آن بخشی از مغز که تیز بینی و خوش فکری را کنترل میکند تحریک شده و به کار بیفتد. زرد بیشتر حالت تحریک دارد و تلقین میکند یعنی شخص را به انجام یک عمل یا قبول یک فکر تشویق میکند البته تلقین به مجموعه تاثیرات خوب. رنگ زرد وقتی یکدست باشد شادی آفرین است. زرد نمایانگر میل به رهایی و امید یا انتظار شادمانیهای بزرگ است. این رنگ آغاز بهار، رسیدگی، کشت، نمودار نیروی فزون نهفته در درون دانه است. رنگ جوانی، نشان روشنی، نور و نشان دانش و معرفت است. عنصر عاطفی آن را زنده دلی امیدوارا تشکیل میدهد.صفات اصلی آن روشن، بازتاب کیفیت درخشان و شادمانی زودگذر. این رنگ نشانگر تسکین و انبساط خاطر است. زرد رنگ جدایی و سروری است. کاربرد بیش از حد آن ممکن است در فرد احساس انزوا نسبت به مردم و محیط را پدید آورد اگر در یک شکل هندسی قرار گرفته باشد وقتی به طور مستقیم به آن نگاه میشود موجب هیجان، ناراحتی، کوفتگی و برانگیختگی حالتی غضبناک میشود. اگر تونالیته این رنگ تشدید شود ممکن است برای چشم غیر قابل تحمل گردد.
بنفش:
ترکیبی است است از قرمز و آبی و مایل به حفظ خواص هر دو رنگ میباشد. بنفش میتواند به معنای همانند سازی یک ترکیب صمیمانه و عاشقانه باشد، یا میتواندبه یک درک شهودی و حساس بیانجامد. از نظر تعادل سست و ناپایدار است. فضای بنفش باید مرموز، قدرتمند و کمیاب باشد. آرام اما توام با انتظار وقوع خبری به طور قابل ملاحظهای اضطراب و ترس را کاهش میدهد. رنگ بنفش در خودش چیزی ناخوش و در حال ویرانی دارد(لوشر، ابی زاده، 1392).
نارنجی:
رنگ نارنجی نشان دهنده خوشحالی، اطمینان، قوت قلب، انرژی زایی، اعتماد به نفس، استعداد و کاردانی میباشد. رنگ نارنجی دارای طول موج 8 میباشد. نارنجی بهترین رنگ مهیج و محرک احساسات است پیام آور گرمی، قناعت، خرسندی و رضایت بخش بودن، مفید و سودمند بودن و سمبلی برای قدرت و سعادتمندی است. نارنجی ما را به احساساتمان متصل میکند و کمک میکند که از حالت سکون خارج شده و به حرکت تشویق شویم ما غیر وابسته و اجتماعی باشیم و اصولا با احساسات عمیق و شاد رابطه مستقیم دارد. نارنجی جزء متعادل ترین و مطمئن ترین رنگهای روی زمین است. تلفیقی خوب از قرمز و زرد رنگ نارنجی ایجاد خوشحالی، اطمینان قوت قلب، انرژی زایی، اعتماد به نفس، استعداد، کارایی، تحرک، اشتیاق فراوان و در کل تمایل انسان را برای ادامه زندگی زیاد میکند. نارنجی سمبلی است از شکیبایی قدرت و توانایی است. سمبل انرژی است. رنگ نشاط و پایکوبی است. این رنگ را ضد خستگی نیز نامیدهاند.
سفید:
سفید نقطه مقابل سیاه است، کوچکترین لکه سفید تمام رنگهای دیگر را روشن میسازد. رنگ سفید علامت وجود رنگ است. همچنین میتوان، محافظت، پاکی، تازگی و سردی، حالت بالقوه داشتن، قدرت روحی بالا، صمیمی بودن و انعطاف را به آن نسبت داد و چون تمامی رنگها را منعکس میکند حالت آرامش دهنده دارد. یک احساس سکوت میدهد زیرا همه چیز در آن محو میشود. سفید دارای بالا ترین طول موج 12 است. سفید سمبل آغاز و شروع است. سفید را رنگ روز، بقا و ماندن، رنگ انرژی و هیاهو میدانند. سفید رنگ خلوص و پاکی است. نور است. معصومیت غیر قابل درک و غیر قابل لمس را القا میکند. بیان کننده بی نهایت و خلاء است. سبک و کم وزن است. مظهر برف و پاکی است.
سیاه:
رنگ مباحثه و جدال است. با اینکه این رنگ نمایانگر دیو، جادوگر، شیطان میباشد، سمبلی از عزم و تنومندی، اعتماد نیز میباشد. از طرفی رنگ سیاه به همراه قدرت و اختیار میآید و از طرفی دیگر همرا با یاس و ناامیدی. رنگ سیاه دارای طول موج صفر است. میتوان گفت که سمبلی از ثبات و وفاداری، پایداری، تدبیر و عقل میباشد و همچنین توانایی و قدرت است. تیره ترین رنگ که با زندگی در ارتباط است که معنی سکون وسکوت میدهد و برای انسانها به معنی صرف نظر کردن از تمام مواهب زندگی است. سیاه رنگ رمز، ترس و ناشناخته هاست. سیاه یک سکوت مرگ بار است و هارمونی سیاه دارد. نشانگر عدم، نیستی، بی صدا، شادی آفرین و روح افزا است (فضائلی،1386،ص63).
برای کودکان در سنین مختلف نماد رنگها تغییر نمیکند. از طرف دیگر یادآوری این نکته جالب است که این رنگها برای کودکان در فرهنگهای مختلف به طور یکسان به کار گرفته میشود.
همنشینی رنگها
رنگهای داغ (قدرتمند)
رنگ قرمز بی هیچ مکثی حرارت را به ذهن شما منتقل میکند. داغ ترین و مهاجم ترین رنگ است. در بیشتر طرحهای هنری و علائم گرافیکی کاربرد وسیع دارد. فشار خون را افزایش میدهد.
رنگهای سرد
رنگ آبی سرد، شما را بلافاصله به بی تحرکی و آرامش دعوت میکند. آبی عالیترین رنگ در برقراری تعادل در ترکیب رنگ هاست و در قبول سایههای متنوع، که هر یک از آنها حرف تازه داشته باشد بسیار مستعد است.
رنگهای روشن
وقتی رنگ سفید رابه یک رنگ اصلی بیفزایید که هنوز ته مایهای از رنگ اصلی باقی بماند شما به روشن ترین یا نا مفهوم ترین بیان از رنگ اصلی رسیده اید و اگر تمامی رنگهای اصلی را به این حد رقیق کنید و در کنار هم به کار برید، میل بسیاری به همنشینی پیدا میکند و به ترکیبی میرسید که برای القای حالتی از سبکی و نشاط بی خیالانه بسیار مناسب است. این رنگهای مه گونه را که هیچ هویت ویژهای را منتقل نمیکند. گویی آن را باد با خود میبرد.
رنگهای تیره
اگر یک رنگ اصلی را به میزانی با سیاه در آمیزید که هنوزاندکی از هویت رنگ اصلی باقی مانده باشد آنگاه آن رنگ را به حداکثر تیرگی رسانیده اید، ترکیبی از رنگهای تیره با درجاتی مختلف فضایی بسته، محدود و قاب گرفته به وجود میآورد. اگر در چنین فضایی شی را قرار دهیم که رنگ روشن تری نسبت به فضای اطراف داشته باشد، گویی به آن نور تابانده ایم.
رنگهای درخشان
رنگهای درخشان در حقیقت همان ترکیب دو یا چند رنگ اصلی است. نارنجی، قرمز، زرد، آبی و سبز از این دسته از رنگ هاست. اگر ما بتوانیم این گونه رنگها را طوری کنار هم قرار دهیم که نور کافی بین آنها بچرخد، حداکثر درخشندگی را در کار خود خلق کرده ایم.
رنگهای حرکت و جنبش
زرد را در کنار یا در میان هر رنگی قرار دهیم، وسیلهای میشود تا زبان آن رنگها گویا تر و حتی رساتر شود، هر چیزی را که میخواهید به درخشش و جنبش وادارید با رنگ زرد نمایش دهید.
رنگهای ملایم
بین رنگ تیره و روشن که هر دو غیر واقعی و کاملا مصنوعی به نظر میرسند حدی از رنگ وجود دارد که کاربرد وسیع و متنوعی دارد. این گونه رنگ مثل یک گفتگوی آرام و دوستانه و در عین حال عمیق به نفهیم و توافق کمک میکند و همچنین حالتی از چنان را تولید میکند. صورت این گونه، عرصه آزادی برای خود نمایی اشیاء پدید میآوردکه در زمینههای دیگر گم میشود.(فضائلی، 1386،ص 59)
رابطه رنگ و فرم
شکلهای هندسی رابطه مستقیمی با رنگهای متفاوت دارند بدین ترتیب سه شکل اصلی مربع، دایره و مثلث با سه رنگ اصلی قرمز، آبی و زرد ارتباط دارند. بر اساس رابطه رنگی و فرم این سه شکل با سه رنگ اصلی، مفهوم و بیان یکدیگر را تقویت میکنند و ارزش یکدیگر را چه از نظر حسی و چه از نظر ذهنی، گویاتر میکند.
مربع:
شکل مربع بین ماده، وزن و حد مشخص است. مربع سمبل مادیت و دارای سنگینی و سختی است. خصوصیات مربع(سمبل مادیت بودن، سنگینی، سختی، داشتن وزن و حدود مشخص و...) با رنگ قرمز موافق است و وزن و تاریکی مربع با زیبایی مشخص قرمز برابری میکند. کلیه شکلهایی که دارای خطوط افقی و عمودی هستند مثل صلیب، مستطیل و یا ناظر بر آن قابلیت تشبیه به مربع را دارند.
مثلث:
مثلث حالت جنگجویی، حمله را معنی میدهد و با رنگ زرد برابر است. به همین دلیل به علت وجود انواع زردها آنها نیز با انواع مثلث برابری میکند. زردهای سبز گونه با مثلثهای تند و ایستا برابرند. ایستایی خط عمود و شکلهای عمودی با رنگ زرد تشدید میشوند. همچنان که رنگ زرد مثلث، تندتر، مشتعل تر، آزادتر و هیجان آورتر است.
دایره :
در شکل دایره حرکت پایدار و دورانی را در روی سطح مشاهده میکنیم. با دیدن دایره به انسان احساس آرامش دست میدهد. دایره با توجه به حرکت نرم و صافی که دارد به عنوان سمبل روح و روان به کار میرود. رنگ آبی شفاف با دایره و خصوصیات آن برابری میکند. رنگ آبی ایجاد آرامش میکند و مانند دایره عمق و فضای معنوی دارد. آبی رنگ افقهای دور بیننده است و در عین حال گیراست. شکل دایره با حالت دورانی که دارد با چرخش خود بیننده را به درون و مرکز میکشاند و در رنگ آبی چنین خصوصیت جذابی دیده میشود(محمودی و دیگران،1384، ص12).
پیشینه پژوهشی
تحقیقات انجام شده در داخل کشور
رضوی(1391) در بررسی ابعاد زیبایی شناختی در گرایش مشتریان به اماکن ورزشی بر اساس نتایج تحقیق خود چنین بیان میکند که عناصر رنگ، نور، هارمونی، فرم، فضا و محیط در گرایش مشتریان به اماکن ورزشی موثر میباشد. همچنین تفاوت معنی داری بین وضعیت موجود و مطلوب اماکن ورزشی در گرایش مشتریان به آن مکانها از جنبه زیبایی شناختی وجود داشته است( رضوی و همکاران، 1391).
تحقیقات انجام شده در خارج از کشور
زبردستان(1391)در ادراک حسی در طراحی فضای کودک بر اساس نتایج تحقیق خود در پروژهی مهد کودک بارباپاپا در ایتالیا بیان میکند:
در این پروزه توجه به حواس و آگاهی کامل از عوامل پایداری مد نظر بود. از آن جا که یکی از عوامل محرک حسی در کودکان تنوع رنگ است طراحان این پروزه با استفاده از شیشههای رنگی به کار رفته در نمای اصلی و مشرف به کلاس در تقویت حواس کودک نقش بسزایی داشتهاند. نحوه به کار گیری رنگها در کنار یکدیگر به گونهای است که قابل تشخیص و در عین حال نشاط آور و تحریک کننده هستند. استفاده از رنگها و مصالح همرنگ با طبیعت چون چوب در دیوار ها، کف و سقف در این بنا کودک را به سوی تعاملی پایدار با محیط تشویق میکند. از آن جا که رنگ تاثیر بسزایی در تحریک اعصاب کودک دارد انتخاب اصولی آن در فضاهای مختلف مورد توجه است. استفاده از رنگهای آبی و خانوادههای آن، آرامش بخش برای اتاق کودک، رنگهای گرم مانند قرمز و نارنجی هنگام بازی کودکانه و یا فضاهای غذا خوری. رنگهای سبز و قهوهای وی را با محیط طبیعی سازگار میکند.
برای کسب انرژی از محیط در طول روز استفاده از منابع طبیعی، شیشههای مناسب بازشو در همه طول نما به منظور حائل نور خورشید در زمانهای مختلف روز و گرم نگه داشتن فضای داخلی اجرا شده است.
زبردستان(1391) در ادراک حسی در طراحی فضای کودک بر اساس نتایج تحقیق خود در پروزه ی مهد کودک پونزانو در ایتالیا بیان میکند فرم کلی بنا از ترکیب احجام هندسی ساده یعنی مکعب و استوانهای تشکیل شده است که یکدیگر را در آغوش گرفتهاند. معماران در این طرح با استفاده از ایده سیستم نور روز به کار رفته در برج و قرار دادن آن در پنجرههای سقفی- چرخشی روی سقف و دیوارهای عمودی نور را به درون بنا هدایت کردهاند. این نحوه برخورد با نور علاوه بر تامین انرژی فضای داخلی میتواند در تقویت حس بینایی و لامسه کودک موثر واقع شود و از سوی دیگر او را با ارزشهای پایدار در تعامل با محیط خود آشنا سازد. فضای کودک علاوه بر اینکه از نظر طراحی رنگ و نور مهم است نباید برای کودک خطر ساز باشد به این معنی که در طراحی از گوشههای تیز و خطرناک پرهیز شود.
موریس(1976) با استفاده از سه توپ با رنگهای مختلف و رنگ زمینه، تاثیر رنگ را بر عملکرد بازیکنان دبستانی ارزیابی کرد. وی پی برد توپهای رنگی بر عملکرد آنها تاثیر میگذارد.
ایزاک(1980) در تحقیق روی کودکان 7 و 8 ساله بیان داشت که کودکان توپ با رنگ مورد علاقه خود را بهتر میگیرند. نظریه شناسایی سیگنال بیان میکند شرایط محیطی میتوانند موجب افزایش یا کاهش در تشخیص یک عامل شوند و با توجه به این نظریه، رنگ نیز میتواند در کاهش خطا در شناسایی سیگنال نقش داشته باشد(به نقل از خواجوی راوری،1392،ص 27).
باید توجه داشت رنگ و نور رابطه تنگاتنگ و نزدیک دارند. بنابراین نور و رنگ ترکیبی جدانشدنی و پیوسته است. سیم و ویلفورت با مطالعه روی دانش آموزان سنین 7 تا 10 سال دریافتند که نور و رنگهای موجود در کلاس درس روی رفتار دانش آموزان تاثیر داشته و باعث تغییرات فیزیولوژیکی شدید روی آنها میشود. استفاده از رنگهای روشن و نور مناسب در محیطهای آموزش در افزایش فعالیتهای خاص ذهنی و هوش تاثیر داشته و باعث افزایش فعالیتهای مغزی میگردد. رنگ آمیزی کلاسهای درسی به رنگ روشن، کلاسها را ظاهرا بزرگتر نمایان میسازد. رنگهای تند مانند رنگ قرمز و آبی تیره حالت بی قراری و فشار چشم را ایجاد میکند و برای کلاس درس مناسب نیست. رنگهای سرد کمک میکند کلاس بزرگتر به نظر برسد و رنگهای روشن و زنده در راهروها و نردبانهای مارپیچ باعث تحریک دانش آموزان جهت مراعات و احتیاط در حرکت میشوند.(سینگری و نمایان،1382)
معماران پاریسی بالتره و لكلر در سال 1940 ساختمانی را به وجود آوردند تا تاثیر استفاده از رنگهای متنوع را بر کودکان مطالعه کنند. آنها در طراحی از رنگهای زیادی استفاده کردند که به صورت انفجاری از رنگ بود. تحقیقات نشان داد که رنگ دیوارهای کلاس درس، بر یادگیری و رفتار کودکان موثر میباشد. (Rey,2012)
منابع فارسی
آشتیانی،جلال الدین(1376)،هستی از فلسفه و عرفان، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
ابتهاج، هوشنگ(1374)، حافظ به سعی سایه، تهران: نشر کارنامه.
احدی، حسن(1391)، روانشناسی رشد: (مفاهیم بنیادی در روانشناسی کودک)، نویسندگان حسن احدی و شکوه السادات بنی جمالی، قم: نشر بخشایش.
احمدی، بابک(1380)،حقیقت و زیبایی، درسهای فلسفه هنر، تهران:نشر مرکز.
اعوانی، غلامرضا(1375)، حکمت و هنر معنوی، تهران: انتشارات گروس.
انگجی، لیلی(1380) نقش هنر در گسترش و حس زیبایی شناسی کودکان، فصلنامه شکوفه، شماره 20 تعلیم و تربیت.
آونز،زایس(1363)،زیبایی شناسی علمی و معقولههای هنری، ترجمه فریدون شایان، تهران:انتشارات بامداد.
بارشادت، نگین(1386)،در جستجوی فضای آموزشی بهینه، پایان نامه کارشناسی ارشد( مقطع پیش دبستان)،دانشگاه هنر و معماری.
بازرگان، سیمین(1389)، مقدمه ای بر برنامه ریزی چند بعدی؛ ماتریس زندگی، چاپ سوم، تهران: انتشارات مدرسه.
برهانی آهنگ، هادی(1381)، مطالعه رنگ و فرم در نقاشی از طبیعت، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته نقاشی، دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران.
بیردزلی، جان(1392)، تاریخ و مسائل زیبایی شناختی، ترجمه حنایی کاشانی، تهران: هرمس.
پاول فاورتر، ج، دکوراسیون و روشنایی، ترجمه حمزه ای(1375)، تهران: گوتنبرگ.
پرتوی، مهدی(1352)،زیبایی شناسی نوین( ده مقاله)،تهران:چاپخانه رواج، انتشارات امیرکبیر.
پورعلی خان(1380)،رنگ درمانی و دنیای اسرار آمیز رنگ ها،تهران:هزاران.
تواکو، اومبر(1390)، تاریخ زیبایی: ( نظریههای زیبایی در فرهنگ غربی) ترجمه هما بینا، تهران: موسسه تالیف و ترجمه ونشر آثار هنری متن.
جعفری، محمد تقی(1377)،زیبایی وهنر از دیدگاه اسلام، تهران:انتشارات سهامی چاپخانه وزارت ارشاد اسلامی.
جمعه، حسین(1391)، بررسی زیبایی شناختی و سبک شناسی تقابل در قرآن، ترجمه سیدحسین سیدی، تهران: سخن.
حاجی زاده،مسعود(1385)، بررسی کمی و کیفی امکانات موجود در مهدهای کودک شهرستان کرمان و مطابقت آن با استاندارهای ایران و جهان، پایان نامه کارشناسی ارشد.
حسینی نیا، سپیده(1386)، تعامل نور و رنگ در فضاهای شهری، پایان نامه کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران.
خواجوی راوری، احسان و همکاران(1392)، تاثیر انواع رنگ محیطی بر زمان واکنش ساده به محرک شنیداری، فصلنامه رشد و یادگیری حرکتی – ورزشی، شماره 13، ص27-40
دورنیس، دارنیس(1368)،مبادی سواد بصری، ترجمه: مسعود سپهر. تهران: انتشارات سروش.
راهنمای برنامه و فعالیتهای آموزش و پرورش دوره پیش دبستانی به انضمام اساس نامه و اصول و چارچوب برنامه مصوب شورای عالی آموزش و پرورش / گروه پیش دبستانی.(1388)، دفتر برنامه ریزی و تالیف کتاب درسی (سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی) ویراستار محمدکاظم بهینا، تهران:مدرسه.
رجبی موسی آباد، الهه(1389)،طراحی فضای آموزشی برای کودکان پیش از دبستان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد.
رضایی، منیره(1388)،تربیت زیبایی شناسی( با تاکید بر آراء برودی)،تهران:وزارت آموزش و پرورش، معاونت پژوهش، موسسه فرهنگی منادی تربیت.
رضوی،محمدحسین(1391)،بررسی ابعاد زیبایی شناختی در گرایش مشتریان به اماکن ورزشی،مقاله
روانجو،احمد(1376)،زیبایی شناسی از دیدگاه حکمای اسلامی، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته هنر، دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران.
زبردستان، نجمه(1391)، ادراک حسی در طراحی فضای کودک، نشریه معماری و فرهنگ، شماره 46، ص 1-8.
سازمان بهزیستی کشور، آیین نامه تاسیس و انحلال انواع مهدهای کودک (1384)، معاونت امور اجتماعی.
سلیمانی، پریسا(1390)، فضای آموزشی مراکز پیش دبستانی(طراحی و چیدمان بر اساس دیدگاه ماریا مونته سوری)، فصلنامه رشد، آموزش و پرورش، شماره 13، زمستان 1390 ص39 تا 47.
سهیلی، بنفشه(1384)، صدای حجم(تاثیر هنر اسلامی و ترکیب نور و رنگ و صدا)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران.
سینگری، م و ل، نمایان(1382)، نقش رنگ در زندگی، دومین همایش سراسری علمی، پژوهشی علوم انسانی(هنر) تبریز: باشگاه پژوهشگران جوان شعبه شمال غرب کشور.
شاطریان، رضا(1389)، طراحی و معماری فضای آموزشی، چاپ سوم، تهران: انتشارات سیمای دانش.
شعرباف لیل آبادی،شیوا(1374)،معانی و مفاهیم سمبلیک رنگ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران.
شولتز،دوآن(1392) تاریخ روانشناسی نوین، تالیف دوآن پی شولتز، سیدنی الن شولتز، ترجمه علی اکبر سیف و دیگران. تهران: نشر دوران.
صمدی، علی(1387)، ماریا مونته سوری، تهران:دانژه.
ضمیران، محمد(1377)، جستارهای پدیدارشناسانه پیرامون هنر و زیبای،تهران: نشر کانون.
عبادی، زهرا(1386)، بررسی عوامل موثر در طراحی ست تجهیزات کتابخانه کودک در مهدکودک ها، پایان نامه کارشناسی ارشد.
عبدی زاده، هاله(1389)، تاثیر رنگ ها، دوماهنامه بسپار، پوشرنگ، شماره 92.
عطاران، محمد(1368)،آراء مربیان بزرگ مسلمان درباره تربیت کودک، تهران:انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
فرهادی توسکی(1378)، بهرام،عناصر بصری در طراحی داخلی، پایان نامه کارشناسی رشته طراحی صحنه، دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران.
فضائلی،آزاده(1386)، بازنمایی عشق و مهرورزی در ادبیات کودکان گروه سنی الف، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته آموزش و پرورش پیش از دبستان، دانشگاه علامه طباطبایی.
قران کریم
کاشانی، محمدرضا(1384).رویایی برای احیای فضای آموزشی، انتشارات مدرسه نو.
کالینسون، وایانه،تجربه زیبایی شناختی، مترجم فریده فرنودفر، تهران: فرهنگستان هنر.
کرونر،والتر(1385)،معماری برای کودکان، ترجمه احمد خوشنویس والمیرا میر رحیمی، چاپ دوم، تهران: انتشارات گنج هنر.
لوشر، ماکس(1392)، روانشناسی رنگ ها، ترجمه ویدا ابی زاده، تهران: درسا.
لوینسون،جرولد(1387)، زیبایی شناسی فلسفی و تاریخ زیبایی شناسی جدید، پل گایر و جرولد لوینسون، ترجمه فریبرز مجید، تهران: فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران.
لیندون، جین(1389)، سازماندهی فضاهای فیزیکی: برای کودکان از تولد تا سه سالگی، طراحی اتاق و تجهیزات، با همکاری جین لیندون و آن لنگستون؛ مترجمان زهره دهقانی، فرخنده مفیدی، تهران: جوانه رشد.
محققی، زهره(1366)،معماری داخلی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا.
محمودی،کوروش و شکیبامنش،امیر(1384)، اصول و مبانی رنگ شناسی در معماری شهرسازی، تهران: انتشارات هله.
محمودی، محمد مهدی(1390)،طراحی فضای آموزشی با رویکرد انعطاف پذیری، چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
مفاتیح الجنان
مفیدی، فرخنده(1372)،آموزش و پرورش پیش دبستانی و دبستانی( رشته علوم تربیتی)، تهران: پیام نور.
مفیدی، فرخنده(1383)،آموزش پیش دبستانی و دبستانی، چاپ پنجم، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
مفیدی، فرخنده(1383)، برنامه آموزش وپرورش پیش از دبستان، انتشارات سمت.
مفیدی، فرخنده(1386)، مدیریت مراکز پیش دبستانی، چاپ ششم، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
مکوند، شیده(1390)، عناصر طراحی داخلی، تهران:زیتون سبز.
نایبی، بتول(1386)، تاثیر نور فضاهای داخلی بر کیفیت زندگی و رفتارهای اخلاقی انسان، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، شماره 4،ص 65.
نظارت، حسین(1382) بررسی فضا رنگ فرم در طبیعت استان سمنان، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته نقاشی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران.
نیوتن،اریک(1965)،معنی زیبایی،ترجمه پرویز مرزبان، تهران:بنگاه ترجمه و نشر کتاب،1343.
ولان، براید(1378)، همنشینی رنگ ها2، راهنمای خلاقیت در ترکیب رنگ ها، ترجمه و تنظیم فریال دهشتی، شاهرخ ناصرپورپیراد، تهران:نشرکارنگ.
هارتلی بروئر، الیزابت(1390)، ایجاد انگیزه در کودکان، ترجمه احمد ناهیدی، تهران:جوانه رشد.
هگل، گئورک، ویلهم فردریش(1391)،زیبایی شناسی، ترجمه ستاره معصومی، تهران: نشر آرشام.
یزدانی،مجتبی(1382)،حقیقت زیبایی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران.
منابع لاتین
Broudy,h.s.(1973) the aesthetic dimension of education in p.f doyle(ed) educational judgments. London : rutledge & kegan paul.
Broudy,h.s.(1972) en cherishing: an essay on aesthetic education university of illinios press.
B.k. Hawest,et al. (2012). Effects of four workplace lighting technologies on perception, cognition. International journal of industrial Ergonomics,no 42,122-128
Del almo, M.R(1999) design for fun, play grouns._
Feisne. Anderson, color. London,lournceking publishing.2001._
kopacz, Jeanne,(2003), color in three – dimensional design , megraw – hill.
Lucente,roberta,(2010)'design for children, International conference on 'designing for children ' with focus ' play + learn' university of calabria' venne :IDC , IIT bomby.
M.L. Hidayetoglu et al.(2012). The effects of color and light on indoor wayfindig and the evaluation. Journal of Environmental psychology, no 32,50-58
R.Daggett, W.(2008).color in an optimum learning Environment. Retrieved from international center for leadership in Education web site.
Branz-ltd, c.(2007). Designing quality learning space: lighting. Retrieved from
Santella,m.e.(2009). how color impact moods,feeling,and behaviors. Product usage and demographics studio.
Rey, justin.(2012). Colour kindergarten. Retrieved from Palatre & Leclere
soledad , l ,(1998) childrent s room.
www. Media knowall.com/ representation. Html
www. Colour pcychology. about.com
www. My docamonts/ myebooks/ color bychology/ cray colorsy mbolism.
http://www.minedu.govt.nz.
http://fa.wikipedia.org